Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Απανταχού Πελετιωτών «Οι Άγιοι Απόστολοι», το καλοκαίρι του 2014 εκδόθηκε το λεύκωμα «Μαγειρεύοντας στα Πελετά», στο οποίο οι κάτοικοι του χωριού μαγείρεψαν φαγητά χρησιμοποιώντας πρώτες ύλες που μπορεί να προσφέρει ο πελετιώτικος κάμπος. Το λεύκωμα αγαπήθηκε τόσο από τους κατοίκους του χωριού όσο και από τους κατοίκους των παρακείμενων περιοχών.
| Η μαγειρική συγκαταλέγεται ανάμεσα στους τομείς εκείνους της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, οι οποίοι φανερώνουν τις όψεις του λαϊκού πολιτισμού. Μαγειρικά σκεύη, εργαλεία και παντός είδους άλλες τεχνικές φανερώνουν το τεχνολογικό επίπεδο και τις ικανότητες της κάθε κοινότητας να εξυπηρετεί και να καλύπτει τις ανάγκες της, τόσο σε εύκολες όσο και σε δύσκολες εποχές. Η γαστρονομία βοηθά κατά αυτόν τον τρόπο στην ανάδειξη τόσο της συνδυαστικότητας όσο και της επινοητικότητας των ανθρώπων. |
| Επιπλέον, μέσω της γαστρονομίας έχουμε τη δυνατότητα να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε το τεχνολογικό επίπεδο της εξεταζόμενης περιόδου. Οι πετρόκτιστοι φούρνοι στις αυλές των οικιών απαιτούσαν ιδιαίτερη μεταχείριση που μόνο οι πεπειραμένοι είχαν την ικανότητα να αξιοποιήσουν. Ελλείψει των σύγχρονων μέσων, γυναίκες και άντρες χρησιμοποιούσαν τους φούρνους αυτούς για να παρασκευάσουν φαγητά, όπως είναι τα μαγειρευτά και τα γλυκά. Επίσης, το τεχνολογικό επίπεδο της κοινωνίας φαίνεται και μέσα από τα οικιακά σκεύη που χρησιμοποιούνταν, για την παρασκευή, φύλαξη και διατήρηση των τροφίμων. |
| Το συγκεκριμένο λεύκωμα αποτελεί μία καταγραφή των παραδοσιακών συνταγών της κοινότητας Πελετών, της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. Το χωριό που ιδρύθηκε τα πρώτα έτη μετά την ευόδωση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821 παρουσιάζει μία πλούσια γαστρονομική παράδοση, με τοπικές συνταγές και γλυκά που δημιουργήθηκαν έχοντας ως βάση τις πρώτες ύλες με τις οποίες είχαν την ευκαιρία οι κάτοικοι να τραφούν. Σαλάτες, ορεκτικά, κυρίως πιάτα και γλυκά αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του παραδοσιακού πελετιώτικου τραπεζιού. |
Συνεπώς, σε μία πρώτη ανάγνωση, το παρόν λεύκωμα αποτελεί ένα χρηστικό οδηγό μαγειρικής. Ωστόσο, σε μία δεύτερη ανάγνωση, μας παρουσιάζει το ίδιο το παρελθόν του χωριού προσφέροντάς μας μία διαφορετική θέαση της ιστορίας και της εξέλιξης του τόπου και των ανθρώπων του μέσα στο χρόνο.